โดย รศ.นพ.คมกริช ฐานิสโร (แพทย์รังสีร่วมรักษาด้านมะเร็งตับ)
พฤติกรรมบางอย่างของเรามีโอกาสนำไปสู่การเกิดมะเร็ง การสังเกตและดูแลตัวเองจะช่วยทำให้เราลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งได้
การดูแลตัวเอง หมายถึง การรู้จักสังเกตอาการผิดปกติในร่างกายของเรา ซึ่งก็สังเกตตัวเองได้ง่ายๆ จากชีวิตประจำวันของเราที่เราทำอยู่ไม่ว่าจะเป็น การรับประทานอาหาร การนอน การขับถ่าย เหล่านี้คือสิ่งที่สำคัญที่ทำให้รู้ว่าเราเสี่ยงมะเร็งได้ทั้งนั้น สิ่งที่ควรสังเกตอย่างสม่ำเสมอมีดังนี้
ข้อสังเกตอาการผิดปกติง่ายๆ ที่สามารถสังเกตได้ด้วยตัวเอง
1.การขับถ่าย
การขับถ่ายเป็นอาการผิดปกติที่ชัดเจนมาก เป็นสิ่งที่สังเกตได้ง่าย และรวดเร็วที่สุด เพราะว่าในระบบขับถ่ายของเรานั้นก็จะมีโอกาสที่จะทำเกิดมะเร็งขึ้นในหลายๆ อวัยวะเหมือนกัน
1.1 ) ท้องผูก
เวลาที่มีความผิดปกติในลำไส้ โดยเฉพาะลำไส้ใหญ่ บางครั้งก็อาจจะแสดงออกด้วยเรื่องของอาการท้องผูกบางครั้ง
1.2 ) ท้องเสีย
1.3 ) อุจจาระเป็นเลือด
การที่อุจจาระที่ออกมานั้นมีสีเลือด บางครั้งไม่ได้ออกมาเป็นเลือดสด ที่มันเกิดเป็นแผลในลำไส้สักระยะนึงแล้วจากสีแดงเปลี่ยนเป็นสีดำ เพราะจะทำให้อุจจาระที่ออกมานั้นก็ดูเป็นสีคล้ำกว่าปกติ หากมีอาการแบบนี้ให้สงสัย และยิ่งหากว่ามีอุจจาระออกมาเป็นเป็นเลือดปริมาณๆ เป็นสีเลือดสด สิ่งนี้ผิดปกติอย่างเห็นได้ชัด
อย่าไปคิดว่าบางครั้งมันเกิดจากเรื่องของริดสีดวง หรือเกิดขึ้นเพราะเป็นแผลในบริเวณทวารหนัก เป็นแผลในลำไส้แล้วก็มองข้าม ไม่สนใจ หากว่ามีอาการผิดปกติควรรีบตื่นตัวมาพบแพทย์ ก็สามารถรักษาเบื้องต้นได้
2.แผลเล็กๆ หายช้ากว่าปกติ
ข้อสังเกตตัวเอง จากแผลเล็กๆในร่างกาย
2.1 ) แผลในช่องปาก หรือบริเวณปาก
ไม่ว่าจะแผลอักเสบ แผลนกกระจอก รวมถึงแผลร้อนใน แผลเหล่านี้เป็นไม่นานก็หาย แต่หากเป็นแผลอะไรที่ไม่รู้สึกเจ็บ ไม่บวม ที่ในตอนแรกนั้นเป็นเพียงแผลเล็กๆแล้วก็ใหญ่ขึ้น เป็นแผลนานมากกว่าหนึ่งเดือนที่อยู่ในบริเวณปาก
2.2 ) แผลในส่วนๆของร่างกาย
การมีแผลตามร่ายกายในส่วนต่างๆ โดยเฉพาะแผลบริเวณอวัยวะเพศ โดยสังเกตจาก
หากร่างกายของเรามีแผลที่เริ่มผิดปกติตามข้อสังเกตดังกล่าว ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อรับคำปรึกษา เพื่อรับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งต่อไป
3.สิว หูด ไฝ (ก้อนตุ่ม) โตเร็วขึ้นกว่าปกติ
สิว หูด ไฝ (ก้อนตุ่ม) หนึ่งในอาการสามารถสังเกตได้ ว่าเราอาจเป็นมะเร็งในระยะเริ่มต้นนั้น มีอาการที่แตกต่างกันออกไป เช่น
4.เต้านม
ข้อสังเกตอาการเบื้องต้นของเม็งระยะแรกที่สำคัญสำหรับคุณผู้หญิง คือเรื่องเต้านม โดยให้สังเกตการคลำเต้านมด้วยตัวเอง ถ้าหากว่าเราไม่ค่อยได้ทำ ไม่ค่อยมีทักษะหรือไม่เคยได้รับการฝึกฝนมาก่อน เวลาที่ไปโรงพยาบาลไปตรวจร่างกายประจำปี บางครั้งคุณพยาบาลก็จะมีการแนะนำเรื่องนี้ สามารถสอบถามหรือขอคำแนะนำ เรียนรู้จากพยาบาล หรือแพทย์ตรวจร่างกายได้
อาการผิดปกติของเต้านมที่ควรหมั่นสังเกต
5.อวัยวะเพศ
ในเรื่องของปากมดลูก เรื่องของอวัยวะเพศของผู้หญิงนั้น เราต้องคอยสังเกตอาการบางอย่าง เช่นการตกขาว ประจำเดือน ก็เป็นเรื่องปกติที่เราคอยสังเกตเรารู้ว่าปกติแล้วเราเป็นยังไงแต่หากมีสิ่งที่ผิดปกติ เช่น
หากมีอาการเหล่านี้ ให้มีสงสัยว่าเรานั้นอาจมีความเสี่ยง ควรหาโอกาสที่จะไปพบแพทย์ด้านสูตินรีเวช การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก หรือการตรวจภายใน สิ่งเหล่านี้ก็คือการดูแลตัวเองของคุณผู้หญิงเช่นกัน
มะเร็งสามารถป้องกัน และรักษาหายขาดได้ หากเรารู้จักวิธีดูแล ใส่ใจสังเกตตัวเอง ไม่ทำพฤติกรรมที่อาจเสี่ยงก่อเกิดมะเร็ง ร่วมกับการตรวจสุขภาพ และการตรวจคัดกรองมะเร็งเป็นประจำทุกปีอย่างสม่ำเสมอ วิธีง่ายๆเหล่านี้ก็สามารถช่วยป้องกันมะเร็งได้
รศ.นพ.คมกริช ฐานิสโร
แพทย์รังสีร่วมรักษาด้านมะเร็งตับ
และรองประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่มโรงพยาบาลแพทย์รังสิต
รับชมวิดีโอ
อ่านเพิ่มเติม
เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน
