เรียนรู้พัฒนาการที่สมวัยของน้องๆ อายุแรกเกิด –3 ปีกันเถอะ

เรียนรู้พัฒนาการที่สมวัยของน้องๆ อายุแรกเกิด –3 ปีกันเถอะ
พัฒนาการที่สมวัยของเด็ก ช่วงอายุแรกเกิด - 3 ปีนั้น จะมีการเติบโตทางด้านร่างกาย และพัฒนาการทุกด้านอย่างรวดเร็ว 
คุณพ่อ-คุณแม่ หรือผู้ที่เลี้ยง จึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะเด็กจะเรียนรู้ และเลียนแบบ รวมถึงมีปฏิสัมพันธ์กันตลอดเวลา จึงเป็นการสะท้อนถึงการให้ความรัก การเอาใจใส่ การสังเกต และการพยายามทำความเข้าใจสัญญาณที่เด็กส่งออกมาผ่านการร้องและการเคลื่อนไหว เพื่อให้คุณพ่อ-คุณแม่ หรือผู้เลี้ยงดูตอบสนองความต้องการอย่างถูกต้อง เมื่อคุณพ่อ-คุณแม่ หรือผู้เลี้ยงแสดงออกซ้ำๆ จนทำให้เด็กมีความสุขและพึงพอใจ จะเป็นการพัฒนาความมั่นใจ และการไว้วางใจต่อไป

การสังเกตพัฒนาการของลูกน้อย ก็เป็นสิ่งที่คุณพ่อ-คุณแม่ รวมถึงผู้เลี้ยงต้องเรียนรู้ และทำความเข้าใจ เพื่อที่จะกระตุ้นพัฒนาการของลูกน้อยได้อย่างถูกต้อง และเหมาะสม

อายุ 1 เดือน
พัฒนาการ :
- มองจ้องหน้าคุณแม่แล้วยิ้ม
- ยกศีรษะได้บ้าง
- ส่งเสียงอ้อ อา
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- อุ้มชู พูดคุยกับเด็ก
- ของเล่นที่เน้นเรื่องเสียง , สี , การเคลื่อนไหว เช่น โมบายดนตรี

อายุ 2 เดือน
พัฒนาการ :
- หันตามเสียงได้
- มองตามถึงกึ่งกลางลำตัว
- ยิ้ม , สบตาคุย , ส่งเสียงอ้อ อา
- ชันคอได้มากขึ้น
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ให้เด็กนอนหงาย ก้มหน้าไปพูดคุยใกล้ๆ เด็ก โดยห่างจากหน้าเด็กประมาณ 20 ซม.
- เรียกชื่อเด็ก เมื่อเด็กสนใจมอง ให้เอียงหน้าไปด้านข้างลำตัวเด็กช้าๆ เพื่อให้เด็กมองตาม
- ใช้ของเล่นมีเสียง สีสันสดใส กระตุ้นให้เด็กสนใจ และมองตาม

อายุ 3 - 4 เดือน
พัฒนาการ :
- พลิกคว่ำได้
- ก้มได้
- มองตามจากซ้ายไปขวาได้ 180 องศา
- ยิ้ม ทักทายส่งเสียงโต้ตอบหัวเราะเสียงดัง
- ชันคอได้ดี
- พยายามคว้าจับของเล่น
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ในเด็กนอนหงาย ก้มหน้าไปพูดด้วยระยะ 30 ซม. เรียกชื่อเด็กให้หันมองแล้วค่อยๆ เคลื่อนหน้าคุณพ่อ-คุณแม่ช้าๆ จากซ้ายไปขวา
- เขย่าของเล่น ขยับไปซ้าย ขวาให้เด็กมองตาม
- พูดคุย สัมผัสกับเด็ก
- กระตุ้นให้ยิ้มให้กับคนคุ้นเคย
- กระตุ้นให้เด็กฝึกจับกำของเล่น

อายุ 5 - 6 เดือน
พัฒนาการ :
- พลิกคว่ำและหงายได้
- จับของเปลี่ยนมือได้
- หยิบของเข้าปาก
- เมื่อนอนหงายดึงมือขึ้น จะสามารถชันคอได้
- เริ่มรู้จักแปลกหน้า
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ให้เด็กนั่ง พยุงตัวเด็ก พูดคุยและเล่นกับเด็ก
- ใช้ริมฝีปากทำเสียง จุ๊บจุ๊บ กระตุ้นการออกเสียงวาวา
- ร้องเพลงให้เด็กฟัง
- ให้ใช้มือหยิบและเขย่าของเล่น

อายุ 7 - 8 เดือน
พัฒนาการ :
- นั่งเองโดยไม่ต้องมีคนประคอง
- ยืนเกาะเครื่องเรือนสูงระดับอกได้
- หันตามเสียงเรียกชื่อ
- เล่นจ๊ะเอ๋ได้
- เลียนเสียงพูดคุย
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- กระตุ้นให้เด็กนั่งเอง วางของไว้ด้านหน้าและเยื้องไปด้านหลัง ให้เด็กเอียงตัวหยิบ
- กระตุ้นให้เด็กยืนเกาะเครื่องเรือนเอง
- เปิดเพลงให้เต้นตามจังหวะเพลง
- เรียกชื่อเด็กบ่อยๆ
- พูดคุยออกเสียงตามทำนองเพลง ให้เด็กทำเสียงตาม
- เล่นจ๊ะเอ๋กับเด็ก

อายุ 9 เดือน
พัฒนาการ :
- กลัวคนแปลกหน้า
- นั่งตัวตรงได้
- เกาะยืน
- ลุกจากที่นอนได้
- ทิ้งของลงพื้นแล้วมองตาม
- โบกมือ ตบมือ
- ติดแม่
- เลียนเสียงคำพูด
- รู้จักปฏิเสธโดยใช้ท่าทาง
- ใช้มือหยิบอาหารทานได้
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- จัดให้เด็กเกาะเครื่องเรือน
- เล่นกับเด็กโดยใช้คำสั่งง่ายๆ เช่น โบกมือ ตบมือ
- เปลี่ยนเสียงที่เด็กทำได้แล้ว เช่น ป๊ะ จ๊ะ จ๋า
- วางอาหารตรงหน้าเด็ก จับมือเด็กหยิบอาหารใส่ปาก

อายุ 10 - 12 เดือน
พัฒนาการ :
- ยืนนาน 2 นาที (ตั้งไข่)
- จีบนิ้ว หยิบของชิ้นเล็กๆได้
- โบกมือ ตบมือ ตามคำสั่ง
- แสดงความต้องการโดยการทำท่าทาง หรือเปล่งเสียง
- หยิบของใส่ถ้วย
- ให้ของเวลาขอ
- เรียกพ่อ แม่
- พูดเป็นคำๆ 3-4 คำ
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ทำอาหารเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วให้เด็กฝึกใช้นิ้วหัวแม่มือ นิ้วชี้หยิบ
- เล่นกับเด็กโดยใช้คำสั่งให้โบกมือ ตบมือ
- พยุงให้เด็กยืนแล้วจับข้อมือเด็กค่อยๆ ปล่อยจนยืนเองได้นานมากขึ้น

อายุ 13 - 15 เดือน
พัฒนาการ :
- ขีดเขียนเป็นเส้นบนกระดาษ
- พูดคำพยางค์เดียวได้มากขึ้น
- บอกชื่อสิ่งของได้ 4-5 อย่าง
- ต่อชั้นไม้ได้ 2 ชั้น
- เดินกล่อง
- ทำตามคำสั่งง่ายๆได้
- เลียนแบบท่าทางการทำงานบ้าน
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ให้ใช้ดินสอแท่งใหญ่ๆ หัดเขียน
- ฝึกสอนให้รู้จักวัตถุให้ชี้บอกได้
- สอนให้เด็กพูดคำสั้นๆ ในเหตุการณ์จริง เช่น ก่อนป้อนข้าวพูด "หม่ำ"
- อ่านนิทานให้ฟัง
- หาอุปกรณ์ที่เหมาะกับเด็ก กระตุ้นให้เด็กมีส่วนร่วม ทำงานบ้านหากทำได้ให้ชมเชย

อายุ 1 ปี 6 เดือน
พัฒนาการ :
- วิ่งได้คล่อง
- เปิดหน้าหนังสือ
- ต่อก้อนไม้สองชิ้น
- รู้จักวัตถุ เช่น ตุ๊กตา บอล รถ
- ชี้อวัยวะได้ 1 ส่วน
- พูดเลียนเสียงคำสุดท้ายของคำพูด
- ดื่มน้ำจากแก้ว
- กินเองได้
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ฝึกขับถ่าย
- หัดแปรงฟัน
- ร้องเพลง เล่นเกมส์ง่ายๆ
- ของเล่นใช้มือ
- สอนระเบียบวินัย
- ชมเชยเมื่อพฤติกรรมพึงประสงค์
- ให้ช่วยแต่งตัว
- สอนสวัสดี ธุจ้า
- อ่านหนังสือ ฝึกพูดคำตามรูปภาพ

อายุ 2 ปี
พัฒนาการ :
- พูดสองคำติดกัน
- ใช้ช้อนตักอาหารกินได้
- กระโดดเท้าพ้นพื้นทั้งสองข้าง
- ชี้อวัยวะ7ส่วน
- พูดตอบรับปฏิเสธได้
- ต่อก้อนไม้ 4 ก้อน
- เตะลูกบอลได้
- ล้างมือเองได้
- บอกถ่ายอุจจาระได้ทุกครั้ง
- บอกถ่ายปัสสาวะได้บางครั้ง
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- พูดสองคำให้เด็กฟังบ่อยๆ อย่างเช่น ไปนอน
- ร้องเพลงแล้วเว้นวรรคให้เด็กร้องต่อ
- หัดให้ทานอาหารเอง
- จับมือเด็กฝึกกระโดดจากบันไดขั้นที่ติดกับพื้น
- ฝึกกระดดที่พื้น
- ฝึกให้แก้ปัญหาด้วยตัวเอง
- สอนอวัยวะต่างๆ

อายุ 2 ปี 6 เดือน
พัฒนาการ :
- กระโดดสองขา
- ขว้างลูกบอล
- กระโดดข้ามเชือกไปข้างหน้าได้
- สนใจฟังนิทาน 5 นาที
- พูดติดต่อกัน 2 คำขึ้นไปอย่างมีความหมาย
- บอกชื่อสัตว์ได้
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- พูดคุยรับฟังเด็ก
- อ่านนิทานให้ฟัง
- ร้องเพลงกับเด็ก
- ขว้างลูกบอลให้เด็กดู
- สอนให้รู้จักข้างบนข้างล่าง

อายุ 3 ปี
พัฒนาการ :
- วาดวงกลมได้
- ทำตามสั่งต่อเนื่องได้ 2 กิริยากับวัตถุ 2 ชนิด
- ช่วยตัวเองได้ในกิจวัตรประจำวัน
- มีการแสดงออกทางอารมณ์
- ยืนขาเดียว 1 วินาที
- พูดติดกัน 3-4 คำ
- บอกคามต้องการได้
- ใส่กางเกงเองได้
- บอกชื่อตัวเองได้ พูดเป็นประโยค
วิธีช่วยส่งเสริมพัฒนาการ :
- ฝึกวาดวงกลม
- ฝึกใส่กางเกงเอง
- อ่านนิทาน ถามคำถามง่ายๆ
- พูดคุย ร้องเพลง
- ฝึกยืนขาเดียว
- ฝึกทำกิจวัตรประจำวัน

พัฒนาการเด็กในแต่ละช่วงวัยอาจแตกต่างได้บ้างเล็กน้อย ไม่ต้องทำได้ตรงเป๊ะตามวัยก็ได้ แต่หากคุณพ่อ-คุณแม่สงสัย หรือไม่แน่ใจเรื่องพัฒนาการของลูกน้อย สามารถพาน้องเข้ารับคำปรึกษากับแพทย์เฉพาะที่โรงพยาบาลเฉพาะทางแม่และเด็กแพทย์รังสิตได้เลยนะคะ